Dokonanie zwrotu podatku VAT na rzecz podatnika bez uprzedniego wykazania powstania zubożenia po jego stronie mogłoby prowadzić do bezpodstawnego wzbogacenia tego podatnika. W sytuacji gdy podatnik nie przerzucił całego podatku na konsumenta sam ponosząc ciężar ekonomiczny podatku lub doznał innego uszczerbku na swoim majątku w związku ze stosowaniem niewłaściwej stawki VAT może wystąpić z roszczeniem o zwrot nienależnie zapłaconego podatku - wyjaśnił Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej.

We wniosku o interpretację przedsiębiorca wskazał, że w miesiącu kwietniu i do połowy maja 2023 roku błędnie ewidencjonował na jednej z posiadanych kas rejestrujących sprzedaż usług pogrzebowych stosując stawkę 23% zamiast 8% VAT. Błąd ten nie był wychwycony od razu i ewidencja sprzedaży za wskazane okresy na kasie fiskalnej jest błędna. Pomimo zaistnienia tych błędów na paragonach fiskalnych, prawidłowo wystawiał do każdej sprzedaży fakturę na żądanie nabywców ze stawką 8%. Paragon dokumentujący taką sprzedaż jest dołączony do egzemplarza faktury pozostającego w dokumentacji sprzedawcy. Ponadto, w plikach JPK_VAT z deklaracją podatkową za miesiąc kwiecień i maj 2023 r. wykazał podatek w prawidłowej wysokości, ponieważ błąd zauważył przed ich sporządzeniem. Przedsiębiorca wykazał również opisane omyłki w prowadzonej ewidencji korekt.

W związku z powyższym przedsiębiorca zapytał, czy miał prawo do skorygowania stawki i kwoty podatku VAT z 23% na 8% poprzez zapisy w odrębnej ewidencji. Jego zdaniem, z uwagi na to, że do każdego paragonu jest wystawiona faktura z 8% stawką i kwotą podatku VAT oraz kwotą brutto zgodną z ustaleniami z klientem korekta podatku w odrębnej ewidencji za miesiąc kwiecień i maj 2023 r., poprawiająca błąd serwisanta i wprowadzająca prawidłową 8% stawkę i kwotę podatku VAT, jest właściwym rozwiązaniem.

 

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydanej interpretacji stwierdził:

Wprawdzie obowiązujące przepisy prawa nie przewidują możliwości skorygowania błędnie zaewidencjonowanej sprzedaży i podatku należnego zaewidencjonowanego za pomocą kasy rejestrującej w sytuacji, gdy powstałe błędy nie są efektem oczywistej pomyłki, jednakże brak regulacji prawnych w tym zakresie nie może pozbawić podatnika możliwości dokonania korekty, jeżeli możliwe jest wykazanie, że obrót z danej transakcji był inny niż kwota figurująca na paragonie, bądź też paragon nie odzwierciedla zaistniałego stanu faktycznego.

Ponieważ kasa rejestrująca nie pozwala na korektę danych zapisanych w pamięci fiskalnej (tj. po wydrukowaniu paragonu), to korekta błędnych zapisów powinna być dokonywana za pomocą innych urządzeń księgowych. W takim przypadku należy prowadzić tzw. ewidencję korekt, z której musi dokładnie wynikać kwota korekty sprzedaży i podatku należnego. Ewidencja taka nie ma określonego wzoru, ale wskazane jest, aby zawierała co najmniej dane niezbędne do ustalenia przyczyn zaistniałej korekty, a zapisy w niej widniejące pozwalały na określenie prawidłowej kwoty obrotu i podatku należnego.

Dowodzenie zaistnienia błędu, będącego podstawą dokonania korekty, na podstawie innych dokumentów aniżeli oryginał paragonu fiskalnego, nie stoi w sprzeczności z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa podatkowego. W tym przypadku, ciężar dowodu znajduje się po stronie podatnika, który w prowadzonej przez siebie dokumentacji powinien posiadać dowody potwierdzające stan rzeczywisty i w sposób niebudzący wątpliwości wykazać fakt pomyłki w ewidencji prowadzonej przy zastosowaniu kas rejestrujących.

W tym miejscu warto zwrócić uwagę, że cechą podatku od towarów i usług jest to, że po stronie podatników istnieje przewidziana prawem możliwość „przerzucania” ekonomicznego ciężaru opodatkowania na inne podmioty (konsumentów, nabywców towarów/usług) wynikająca z obowiązku wliczenia podatku w cenę towaru/usługi. Strony transakcji przeważnie umawiają się na kwotę brutto, szczególnie w przypadku gdy sprzedaż podlega opodatkowaniu stawką podstawową, natomiast sprzedawca nie jest zainteresowany umieszczeniem w umowie klauzuli dotyczącej ewentualnych zmian w stawce opodatkowania VAT. Sprzedawca kalkulując cenę sprzedaży uwzględnia podatek VAT przy zastosowaniu stawki podstawowej. Późniejsza zmiana stawki na stawkę obniżoną (lub zwolnienie od podatku) powinna zatem skutkować co do zasady zwrotem różnicy w podatku na rzecz nabywcy (ostatecznego konsumenta). W konsekwencji, dokonanie zwrotu podatku VAT na rzecz podatnika bez uprzedniego wykazania powstania zubożenia po jego stronie mogłoby prowadzić do bezpodstawnego wzbogacenia tego podatnika. W sytuacji gdy podatnik nie przerzucił całego podatku na konsumenta sam ponosząc ciężar ekonomiczny podatku lub doznał innego uszczerbku na swoim majątku w związku ze stosowaniem niewłaściwej stawki VAT może wystąpić z roszczeniem o zwrot nienależnie zapłaconego podatku.

Zauważyć jednak należy, że w tej konkretnej sprawie - co wymaga podkreślenia - w tak sprecyzowanym stanie faktycznym, ciężar podatku VAT z tytułu usług pogrzebowych, udokumentowanych w opisany we wniosku sposób, został poniesiony przez nabywców w prawidłowej wysokości - co jest niezwykle istotne dla prawidłowej oceny tego indywidualnego przypadku - z powodu wykrycia przez przedsiębiorcę błędów na paragonach fiskalnych dokumentujących sprzedaż usług pogrzebowych przed sporządzeniem i przesłaniem do urzędu skarbowego plików JPK_VAT z deklaracją podatkową za miesiące kwiecień i maj 2023 r. W sporządzonym pliku JPK_VAT z deklaracją podatkową przedsiębiorca odprowadził bowiem należny podatek z tytułu sprzedaży usług pogrzebowych w prawidłowej wysokości i uwzględnił stosowne zapisy w ewidencji korekt dotyczące ww. błędnie wystawionych paragonów fiskalnych. Tym samym, w tej konkretnej sytuacji, nie doszło do nieuzasadnionego, bezpodstawnego wzbogacenia w wyniku skorygowania ww. paragonów fiskalnych, ponieważ prawidłowa kwota podatku należnego za ww. usługi została i zostanie przez wykazana w plikach JPK_VAT z deklaracją podatkową za miesiące kwiecień i maj 2023 r. i odprowadzona do urzędu skarbowego.

Redakcja podatki.biz